Laten we het even over poep hebben. Over je ontlasting dus. Niet het meest sexy onderwerp. En er is al veel over gezegd. Maar aan de andere kant is het voor veel mensen nog niet iets waar ze veel over nadenken. Laat staan over praten.
Hoe zit dat bij jou? Kijk jij wel eens achterom in de wc-pot?
Je ontlasting is een goede graadmeter van de gezondheid van je darmen. En gezonde darmen zijn weer heel belangrijk voor een gezonde jou. Dus, laten we het even over poep hebben!
Gezonde ontlasting is zacht maar tegelijkertijd stevig. Een mooie drol die moeiteloos naar buiten komt. En als je klaar bent is afvegen nauwelijks nodig. Laat staan een bidet of vochtige doekjes. Je billen blijven gewoon schoon.
En je gaat normaal 1 of 2 keer per dag naar de wc. Sommige mensen gaan vaker, maar als je drol gezond is is dat niet erg. En eens een dagje overslaan omdat je uit je normale regelmaat bent is geen probleem. Maar het moet niet langer duren.
Even kort wat echt niet goed is en waarvoor je naar de dokter moet. De rest van het artikel gaat uit van geen medische problemen.
- De gezonde kleur is bruin. Niet heel lichtbruin, tegen geel aan. Dit kan wijzen op een probleem met je galproductie. Een hele donkere bruine kleur, tegen zwart aan, kan wijzen op bloedingen in de maag of de darmen. Een grijze kleur kan wijzen op problemen met je lever.
Zie deze info-graphic van darmklachten.nl
- Bloed in je ontlasting. Als je aambeien hebt of een beschadiging van je anus dan weet je dat meestal wel. Maar als het bloed van dieper in je spijsverteringskanaal komt kan het wijzen op poliepen of darmkanker.
- Slijm in je ontlasting. Dit kan wijzen op ontstekingen.
- Onverteerde voedselresten. Je spijsvertering werkt niet goed. Het kan zijn dat er iets mist, een enzym of een spijsverteringssap. Of dat er een ander probleem met je darmen is. Maar het kan ook betekenen dat je niet goed kauwt . Goed kauwen is de eerste stap in je spijsvertering, behalve dat je het voedsel verkleint vermeng je het ook met speeksel dat zorgt voor de eerste vertering van koolhydraten.
- De geur is misselijkmakend of het ruikt naar ammoniak. Hoewel dit te maken kan hebben met wat je eet en hoe je eet kan dit ook te maken hebben met een probleem met het verteren van eiwitten.
Vroeger werd er aan je ontlasting niet al te veel aandacht besteed. Voedsel komt er in via je mond, je darmen halen er alles uit wat nodig is om te functioneren, en wat niet nodig is komt er aan de andere kant weer uit.
Ondertussen weten we dat je darmen veel meer doen dan alleen spijs verteren. Ze produceren vitamines en hormonen en kunnen invloed hebben op je psyche. En je hebt er zelf veel invloed op of ze dat goed doen of niet.
Je darmen worden bevolkt door miljarden bacterieën. Er moet een balans zijn in de hoeveelheid van verschillende soorten bacterien. Elke bacterie soort heeft zijn eigen functie in de spijsvertering. Er zijn altijd ook ‘slechte’ bacterien, die ontstekingen kunnen veroorzaken.
De goede bacteriën, ook wel probiotica genoemd, voeden zich met de zachte vezels van groenten en fruit. Deze zachte vezels worden daarom pre-biotica genoemd.
De slechte bacteriën vinden suiker heerlijk en andere bewerkte koolhydraten. Als er teveel slechte bacterien in je darmen aanwezig zijn heeft dat invloed op je spijsvertering en kunnen er ontstekingen ontstaan aan je darmwand. Deze ontstekingen kunnen gaten veroorzaken in je darmwand, waardoor stoffen die niet in je bloed horen te komen dit nu wel doen en allerlei klachten kunnen veroorzaken in je lichaam Het zogenaamde lekkende darm syndroom.
Harde plantaardige vezels, uit granen en de hardere groentedelen, stimuleren de beweging van je darmen. Zij zijn onmisbaar voor een goede ontlasting. Zij absorberen ook veel vocht waardoor je ontlasting stevig wordt.
Het eten van veel plantaardig voedsel is dus heel belangrijk voor gezonde darmen en een gezonde spijsvertering.
Dierlijke voedingsmiddelen bevatten geen voedingsvezels.
Probiotische voedingsmiddelen, als yoghurt, kefir, kimchi, zuurkool, kombucha en dergelijke, bevatten probiotica, gezonde bacterien voor je darmen. Het eten van deze voedingsmiddelen naast veel groenten en granen kan je darmflora nog een extra boost geven.
Daarnaast is water van groot belang voor een goede spijsvertering.
Maar niet alleen wat je eet en drinkt is belangrijk.
Stress, beweging, ontspanning, slaap en je mindset zijn net zo belangrijk.
Als je gestresst bent wordt je spijsvertering op een lager pitje gezet. Alle energie is dan nodig voor de ‘vecht-vlucht’ reactie die stress eigenlijk is. Stress heeft invloed op veel functies in je lichaam, en je spijsvertering is daar zeker één van.
Tijdens je slaap worden er allerlei spijsverteringsfuncties uitgevoerd. Het beste is om met een lege maag naar bed te gaan, het nacht werk vindt plaats in je darmen en je lever is hard aan het werk. Als je weinig slaapt vinden bepaalde functies niet plaats, of in ieder geval niet efficient. Daarom is je ontlasting vaak minder goed of regelmatig na een nacht of een periode van minder slaap.
Beweging stimuleert je spijsvertering. Je beweegt immers vaak je onderlichaam wat een soort van massage van je spijsverterings organen oplevert. Je bloed gaat sneller stromen, er worden dus meer voedingsstoffen vervoert, en je stimuleert ook je lymfestelsel, waardoor afvalstoffen worden afgevoerd.
Ontspanning heeft het tegenovergestelde effect van stress. Als je ontspannen bent heeft je lichaam tijd om zich te wijden aan allerlei taken, onder andere de spijsvertering. En de buikademhaling die samengaat met ontspanning masseert ook weer je spijsverteringsorganen.
Mindful eten is ook heel belangrijk. Kauw goed en doe niets anders tijdens het eten. TV, een boek of tijdschrift, social media, discussie met je disgenoten, het zijn allemaal dingen die je lichaam afleiden van waar het even alle aandacht aan moet besteden, de spijsvertering. En spannende tv of boeken zorgen voor een stressreactie in je lichaam.
En je mindset is belangrijk, hoe raar het ook klinkt. Vindt je je spijsvertering belangrijk? Als je gezond eet wil je natuurlijk wel dat je ook iets hebt aan dat gezonde eten. Dat de voedingsstoffen hun functie hebben. Dus eet je bewust, ontspannen, neem je er de tijd voor. Eet je niet te veel. Bouw je regelmaat in. Dit alles is alleen mogelijk met de juiste mindset, je moet het belang hiervan inzien en daar ook naar leven.
Even samengevat
Een goede ontlasting is dus bruin van kleur, stevig maar toch zacht, geen losse flodders. Het bevat geen bloed of slijm en ruikt niet naar verrotting of ammoniak. Het komt gemakkelijk naar buiten en laat weinig sporen achter en komt regelmatig, liefst 1 of 2 keer per dag.
Je doet je darmen plezier door veel groenten en volkoren granen te eten en genoeg water te drinken. Probiotische voeding is een goede toevoeging. Vermijd zo veel mogelijk suiker, bewerkte voedingsmiddelen, alcohol en caffeïne.
Probeer stress te vermijden, regelmatig te bewegen en genoeg te slapen en te ontspannen. Eet niet te veel en ga het liefst met een lege maag naar bed door minimaal 3 uur voor bedtijd niets meer te eten.
Kauw goed. Eet mindful.
Dan zou je, al kan het soms even duren, de resultaten moeten merken. Want niet onbelangrijk, als je spijsvertering goed is voel je je ook veel beter!